Page 40 - Aktuel_Dergi_20

Basic HTML Version

40
/ Bezmiâlem Aktüel 2018
Kemoterapiye bağlı görülebilecek yan etkiler
Kemoterapi ilaçları kanserli hücrelerin yanı
sıra
vücudumuzda
hızlı
çoğalan
normal
hücrelerimize
de
zarar
verebilir.
Birçok
yan etkinin altında yatan neden de budur.
Vücudumuzda hızlı çoğalan hücrelerimiz, kemik
iliğindeki hücreler, sindirim sistemi mukozası, üreme
organlarımız ve saç köklerimizde bulunduğu için yan
etkiler de en çok bu bölgelerle ilişkili olarak ortaya
çıkmaktadır. Bu yan etkiler ve derecesi hastadan
hastaya ve kullanılan kemoterapiye bağlı olarak
değişebilmektedir.
Kemoterapi alan hastalarda bulantı-kusma, ağızda
tat değişikliği, iştahsızlık, ishal ve ağız içerisinde
yaralar (mukozit) oluşabileceğini biliyoruz. Bulantı ve
kusmaların önüne geçmek için bulantı ilaçlarının tarif
edildiği şekilde düzenli kullanılması gerekmektedir.
İshali olan ve yeterince sıvı alamayan hastanın
gerekirse damar yolu ile sıvı ihtiyacının karşılanması
önemlidir. Aksi takdirde hastada böbrek yetmezliği
de dahil istenmeyen durumlarla karşılaşılabilir. Ağız
içerisinde yaralar gelişen bir hastanın sık sık gargara
yapması yararlı olacaktır. Herhangi bir yan etki ile
karşılaşılması durumunda tedaviyi yapan hekim
ile iletişim halinde olmak yan etkilerin üstesinden
gelmeyi kolaylaştıracaktır.
Gebelikte Kanser Görülmesi Durumunda Nasıl
Davranmalı?
Gebelik sırasında en sık rastlanan kanser meme
kanseridir. Günümüzde kişisel nedenler ile çocuk
sahibi olunması ileri yaşlara ertelenmektedir. Bu
durumda gebelikte meme kanseri görülme ihtimalini
arttırmaktadır. 1000 gebelikten birinde meme
kanserinin görüldüğü düşünülmektedir. Gebelik
sırasında meme boyutundaki artış tümörün teşhisini
zorlaştırmaktadır. Gebelikte memede oluşan bu
değişiklikler nedeniyle meme kanseri teşhisinde
gecikme nadir değildir.
Gebelikte mammografi çektirmenin sakıncası var
mıdır?
Fetüs (bebek) uygun bir şekilde korunmak şartıyla
gebelik döneminde mammografi çektirebilir.
Radyasyon riski olmadığından ultrasonografi
rahatlıkla kullanılabilir. MR'a gelince memenin iyi
görüntülenebilmesi için MR’ın kontrastlı çekilmesi
gerekmektedir. Kullanılan kontrast maddenin ise
bebeğe yan etkileri olabileceğinden gebelik sırasında
MR önerilmemektedir.
Hamileliktememe kanseri saptandığında gebeliğin
sonlandırılması gerekir mi?
Bazı tedavi yaklaşımları gebelik sırasında