Basic HTML Version
48
/ Bezmiâlem Aktüel 2018
ŞİFA KAYNAĞI
ÇÖREK OTU YAĞI
Çörek Otu Yağı, astım, bronşit gibi solunum yolu hastalıklarının
tedavisinde kanıtlanmış etkilere sahiptir.
PROF. DR. MURAT KARTAL /
BVU FİTOTERAPİ EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ
Morfoloji:
Tek yıllık bir bitki olup bitki boyu 20-50 cm arasında değişir. Gövdesi
dik, tüylü, dallı, seyrek yapılı otsu bir bitkidir. Yapraklar almaşıklı ve 3 parçalıdır.
Çiçekler uzun saplı ve tek tek olup dalların uç kısımlarında bulunur. Haziran ve
Temmuz aylarında çiçek açar. Çiçekler beyaz veya açık mavi renkli ve sarımsı
yeşil uçludur. Meyve, çok tohum taşıyan bir kapsül seklindedir. Tohumlar
bitkinin kullanılan en önemli kısmı olup, oval şekilli, üç köseli, 3 mm kadar
uzunlukta tanelerdir.
Hasat zamanı kapsüller koyu kahverengi olunca, Ağustos-Eylül ayları arasında
gerçekleştirilir. Verim, iklim şartlarına, tarım tekniğine ve toprağın yapısına bağlı
olarak değişmekle birlikte, ortalama olarak 170-240 kg tohum/dekar arasında
gerçekleştiği belirtilmektedir.
Elde edilme yöntemi:
Çörek otu yağı, çörek otu
tohumlarından soğuk pres yöntemiyle elde edilir.
Soğuk pres yağlar ısı uygulamaksızın, sadece
mekanik işlemlerle, yağın doğasını bozmadan
üretilen bitkisel yağlardır.
Soğuk pres tekniği ile üretilen yağlar, proses
esnasında yüksek sıcaklık değerlerine maruz
kalmadıkları için trans yağ asitleri oluşamamakta
ve bünyesinde bulunan biyoaktif bileşikler de zarar
görmemektedir. Bu durum, gerek sağlık, gerekse
gıdalardaki beslenme değeri açısından
son derece önemlidir. Soğuk pres
tekniği; en yüksek nitelikli bitkisel
yağların üretilmesinde kullanılan
tekniklerin başında gelmektedir.
Soğuk pres yöntemi ile elde
edilen yağlar daha yüksek
oranlarda
antioksidanlar,
fenolik bileşikler, fosfatidler,
karotenoidler ve fitosteroller gibi
bazı maddeleri içerdiklerinden
dolayı sağlık açısından faydaları ön
plana çıkmaktadırlar.
Yapılmış Çalışmalar
Çörekotu yağının astım ve alerji üzerine etkisi:
Çörek otunun bronkodilatasyon, anti-histaminik,
antiinflamatuar, antilökotrienler ve immüno-
modülatör etkileri dahil olmak üzere hayvan
veya hücresel astım modellerinde çoklu etkilerini
tanımlayan on dört pre-klinik çalışma vardır.
Ayrıca yedi klinik çalışma, semptomlar, solunum
fonksiyonları ve laboratuvar parametreleri dahil
olmak üzere farklı astım sonuçlarında iyileşmeler
göstermiştir.
Nigella sativa tohumlarının kalsiyum
kanalını bloke eden bileşenler
içerdiği ve böylece spazmolitik ve
bronkodilatör aktivitesi olduğu
gösterilmiştir (4). Almanya’da,
600 hastada çörekotu yağı
etkilerinin
araştırıldığı
bir
çalışmada, toz alerjisi, akne,
nörodermatit, astım ve genel
immun sistem zayıflığı gibi alerjik
hastalıkların % 70’inde iyileşme
sağlandığı görülmüştür.