Basic HTML Version
26
/ Bezmiâlem Aktüel 2020
1918 virüsünün tamamını defalarca dizmek
için yeterli malzeme vardı. Bu kez Ann Reid
önderliğindeki ekip çalışmalarının ilk sonuçlarını
Şubat 1999’da, “1918 İspanyol gribi virüsü
hemaglutinin geninin kökeni ve evrim” başlıklı
makaleleriyle virüsün tam uzunluktaki HA gen
dizisini sıraladıklarını açıkladı. O zamana kadar
RNA’yı eski bir örnekten izole etmenin ve
sıralamanın mümkün olup olmadığı bilinmiyordu
ve hiç denenmemişti. İlk kez gerçekleşen
bu başarıya 21 ve 30 yaşlarındaki iki askerin
ve Lucy’nin akciğer dokuları üzerinden
ulaşılmıştı. Yazarlardan biri de Johan V. Hultin
idi. Sekanslama sonuçları, 1918 virüsünün
atalarının 1900-1915 yılları arasında insanları
enfekte etmiş olduğunu gösterdi.
Ekip daha sonra yayınladığı bir makaleyle
İspanyol gribi virüsünün, nöraminidaz (NA)
geninin dizilimini anlattı (2000). Yazarlar, virüsün
tüm NA kodunu, Alaska’dan gelen Lucy’nin
akciğer dokularından elde ettikleri virüs
örneğinden sıraladıklarını açıklayarak Hultin’in
paha biçilmez katkısını dile getirdiler. Filogenetik
analiz, 1918 virüs NA’sının son kaynağının kuş
olduğunu gösterdi ancak yazarlar virüsün kuş
kaynağından virüsün pandemik formuna giden
yolu belirleyemediler.
Bu çalışmanın ardından virüsün yapısal
olmayan NS geninin (2001), matris geninin
(2002), nükleoprotein NP geninin (2004) ve
polimeraz genlerinin (2005) dizilimleri tarif edildi. Böylece yaklaşık 10 yıl boyunca yapılan çalışmalarla
İspanyol gribi virüsünün tüm genomu dizilenmiş oldu. Virüsün tüm genomu dizilenmişti ancak virüsün
canlı bir versiyonunu oluşturabilmek için, sekiz gen segmentinin her biri için bir plazmid (laboratuvarda
çoğaltılabilen küçük dairesel DNA ipliği) oluşturmak gerekiyordu. Bu görev dönemin ünlü mikrobiyoloğu
Dr. Peter Palese ve arkadaşları tarafından başarıyla yerine getirildi.
Şimdi sıra virüsü yeniden yapılandırmaya gelmişti. Bu büyük sorumluluk Mikrobiyolog Dr. Terrence
Tumpey’e verildi. Dr. Tumpey, laboratuvara parmak iziyle girecek, virüs depolama dondurucularına
gözlerinin iris taramasıyla erişebilecekti. Enfekte olmasını önlemek amacıyla reçeteli grip antiviral ilacı
Oseltamivir’in günlük dozunu alacaktı. Enfekte olursa karantinaya alınacak ve dış dünyayla bağlantısı
kesilecekti. Bu koşulları kabul eden Dr. Tumpey, katı biyogüvenlik önlemleri altında çalışarak, virüsün
sekiz gen segmentinin her biri için oluşturulan plazmidleri, insan böbrek hücrelerine yerleştirdi ve virüsü
yeniden yapılandırmayı başardı. Virüs hücre kültüründe ortaya çıktığında meslektaşlarına, aya ilk ayak
basan insan olan astronot Neil Armstrong’a öykünen bir e-posta gönderdi: “Bu insan için küçük bir adım,
insanlık için dev bir adım”.
Ağustos 2005’te yeniden yapılandırılmış olan virüsün, hastalığa neden olma ve konakçıya zarar verme
yeteneğini değerlendirmek amacıyla hayvan çalışmaları yapıldı. Farelere bulaştırılan virüs hızla çoğalıp
akciğerlere yayıldı. Bazı fareler üç gün içinde öldü bazıları iki gün içinde vücut ağırlıklarının %13'ünü