Basic HTML Version
BezmiâlemAktüel 2015 /
7
Tıp eğitimimizde önemli bir dönem 1912-1922 yılları
arasındaki on yıllık savaşlar dönemidir. Balkan Savaşı
ile başlayan dönem, I.Cihan Savaşı, Çanakkale sava-
şı ve Kurtuluş Savaşı ile Tıbbiyelilerin de içinde olduk-
ları çok zor ve acılarla geçen bir dönemdir. Osmanlı
Devleti’nin katıldığı savaşlar birbirinin ardınca devam
etmiş, büyük bir ıstırap her yerde baş göstermişti.
Tıbbiyede tıp eğitimi verenler ve tıp eğitimi alanlar da
bu acı ve ıstırabı en yakından yaşamışlardı.
Bu dönemde Tıp eğitimi Haydarpaşa’daki görkemli
binasında yapılıyordu. Bu bina Sultan Abdülhamit ta-
rafından yaptırılmış 1903 yılında Askeri Tıbbiye, 1909
yılında da Sivil Tıbbiye buraya taşınmıştı. II. Meşruti-
yetin ilanından sonra askeri ve sivil tıp eğitimi veren iki
Tıbbiye resmen birleştirilmiş, Darülfünun Tıp Fakültesi
olarak çalışmalarına devam etmişti.
Osmanlı Devleti 1853 yılında çıkan Kırım savaşı, 1876
yılında çıkan Osmanlı Rus Savaşıyla birçok yönden
yara almıştı. Bu durum Tıbbiyeyi de etkiliyordu. Her
savaşta asker olan hocalar ve üst sınıflardaki hekim
adayları askere alınıyor ve ölüm herkes gibi onları da
vuruyordu. 1912 yılında başlayan Balkan Savaşı Os-
manlıyı her yönden zor durumda bırakmıştı. Bütün
olayları dikkatle izleyen Tıbbiyeliler büyük üzüntü için-
deydiler. 1912 yılının Ekim ayında seferberlik ilan edil-
di. Bu tarihte Darülfünun Tıp Fakültesindeki derslere
de ara verildi. Hocalar ve son sınıftaki hekim adayları
askeri birliklere atandılar. Askeri öğrenciler talimle-
re alınıyorlardı. Tıbbiye binasının her yeri hastaneye
çevrilmişti. Gemilerle getirilen yaralılar burada tedavi-
ye alınmıştı. Klinik yatakları yaralılara kâfi gelmeyince
dershaneler, koğuşlar hatta koridorlar bile hastane
görevi görmeye başladı. Ekim 1912 den Mart 1913
tarihine kadar 6 ay boyunca Tıbbiye resmen kapatıldı.
Öğrenciler yaralılara yardımcı olmaya çalışıyorlardı.
Gülhane Tatbikat Mektebi de yaralılar için hastane
görevi yapıyordu. 16 Mart 1913 de Tıbbiyenin açıldığı
ve derslere başlanacağı ilan edildi. Savaştan dönen
hocalardan sağ kalanlar eğitime tekrar başladılar, ta-
bii sağ kalan öğrencilerle.
Balkan Savaşı’ndan hemen sonra başlayan I. Cihan
Savaşı bu öğrencilere ikinci bir şok olmuştu. Savaş
başlayınca askeri öğrenciler 6 ay talimgâhlara gönde-
rilmişlerdi. Avrupa tarafında Ayazağa’da ve Asya ta-
rafında Bostancı’da silah talimleri başlamıştı. Savaşın
büyüyerek devam etmesiyle Tıp Fakültesi 1 yıl oku-
lun kapandığını ilan etti. Hocalar gereken cephelere
gönderilmiş, tıbbiye son sınıf öğrencileriyle 3. 4. 5. sı-
Çanakkale Savaşları sırasında yaralı
sayısı beklenenden çok büyük olmuştu.
Yaralılar tümen ve alaylardaki sıhhiye
bölüklerinin kapasitesini aşınca
hemen her cephede sahra hastaneleri
kuruldu. Yaralıların ilk tedavileri bu
sahra hastanelerinde yapılarak cephe
gerisindeki yaralılar hastanesine
gönderildiler.