Page 35 - aktuel

Basic HTML Version

H
orlama uyku sırasında üst
solunum yolunu oluşturan
burun, yumuşak damak, küçük
dil ve dil kökü gibi yapıların birlikte ya
da ayrı ayrı oluşturdukları darlığa bağlı
oluşan rahatsız edici bir gürültü olarak
tanımlanabilir. Normal erişkin insanların
en az %45’i zaman zaman horlamaktadır.
Bu şikayet %25’inde sürekli bir haldedir.
Horlama problemi en sık şişman
erkeklerde görülür ve yaşla birlikte her
geçen gün artar.
NEDEN HORLAMA OLUR?
Üst solunum yolunda herhangi bir
bölgede meydana gelen daralmaya bağlı
olarak horlama oluşabilir. Horlamanın
sebebi faringeal bölge dediğimiz
solunum yolunun daralması sonucunda
yumuşak damağın yüksek frekanslı
titreşimidir Dilin arkası ve yumuşak
damak ve küçük dilin olduğu kısmın
genizle birleştiği bölge kendiliğinden
daralabilen bir bölgedir. Horlama tek
başına basit horlama diyebileceğimiz
ve sadece sosyal gürültü oluşturan bir
şekilde görülebileceği gibi aynı zamanda
Tıkayıcı Uyku Apne Sendromunun bir
bulgusu da olabilir. Tıkayıcı Uyku Apne
Sendromu; apne denilen uykuda nefes
durması ve nefes durmasına bağlı gelişen
uyanma, sabahları yorgun kalkma, baş
ağrısı, gündüz uyuklamaları ve horlama
ile karakterize bir hastalıktır. Tıkayıcı Uyku
Apne Sendromunun tipik bulgusu apne
ataklarıdır. Bir saatte oluşan apne sayısına
göre Tıkayıcı Uyku Apne Sendromu hafif,
orta ve ağır olmak üzere 3 tipe ayrılır.
Tıkayıcı Uyku Apne Sendromunda gece
görülen uyanma nöbetleri de apne
sayısına göre değişmektedir. Uyanma
aslında nefes durması sonrası gelişen ve
kişiyi korumaya yönelik refleks bir olaydır.
Horlama oluşabilmesi için üst
solunum yollarında bir daralma olması
gerekmektedir. Horlama nedenlerini şu
şekilde sayabiliriz:
1. Esas olarak üst solunum obstrük-
siyonuna yol açabilecek her türlü sebep
2.Aşırı kilo, kısa ve kalın boyun
3.Septum deviasyonu (burun kemiği eğriliği)
4. Konka hipertrofisi
5.Makroglossi ( dilin büyük olması)
6.Retrognati ( alt çeneni geride olması)
7.Hipotiroidi
8.Adenoid hipertrofisi ( geniz eti)
9.Mikrognati( Alt çenenin küçük olması)
10.Dil kökü büyüklüğü
11.Uzun yumuşak damak ve/veya küçük dil
12.Düşük seviyeli tonsil plikaları
13.Hipertrofik tonsiller (iri bademcik)
HORLAMA CİDDİ BİR SORUN
MUDUR?
Gerek sosyal açıdan ve gerekse sağlık
açısından kesinlikle evet. Horlama aile
yaşamını ciddi bir şekilde tehdit edebildiği
gibi bazen boşanmalara varabilecek ciddi
sonuçlar doğurabilir. Horlayan kişi tatil ve
iş gezilerinde istenilmeyen oda arkadaşı
olduğu kadar, alay konusu bile olabiliyor
maalesef. Aslında sosyal sorunlara
verebildiği zararların ötesinde kişinin
kendine verdiği zarar daha büyüktür.
Uykunun esas dinlenme fazı olarak kabul
edilen evrelere geçilmeyi engellediği
için dinlenilmeden geçirilen geceler
vardır. Aşırı horlayan kişilerde yüksek
tansiyon horlamayan kişilere göre daha
sık görülür. Horlamanın en ağır formu
‘tıkayıcı tipte horlama hastalığıdır.’ “Uyku
apnesi” diye bilinen bu hastalıkta şiddetli
horlama nefessiz kalınan bir dönemle
kesilmektedir. Bu sırada solunum tam
durmuştur. 10 saniyenin üzerindeki
nefessiz kalma nöbetlerinin bir saat
içinde 5‘den fazla görülmesi yaşamı
ciddi şekilde tehdit eder. Apneli (nefesin
kesilmesi) hastalarda saatte 30-300 defa
tıkanmalara rastlanılmaktadır. Böylelikle
uykuda kan oksijen düzeyi aşırı oranda
düşer. Oksijenin düştüğü bu dönemde
kalp kanı daha çok pompalamak zorunda
olduğu için daha fazla çalışır ve daha
çok yorulur. Bir süre sonra kalp ritmi
bozulurken, yıllar içinde yüksek tansiyon
ve kalp büyümesi yerleşir. Tıkayıcı tipte
horlama hastalığı olan kişiler, uykularının
çok az bir kısmında derin uyku fazına
geçebilmektedirler. Gerçek dinlenme
için derin faz gerekli olduğundan
kişi uyuduğunun farkına varamaz.
Dinlenmeden geçirilen gecenin gündüzü
uykulu, yorgun ve verimsiz geçer. İş
başında uyuklamalar hatta araba
kullanırken uyuklama ve buna bağlı trafik
kazaları bile görülebilmektedir.
TANIYI NASIL KOYUYORUZ
Her hastalıkta olduğu gibi hastanın
ifadesi, şikayetleri ve hatta daha önemlisi
yanında uyuyan kişinin ifadeleri çok
önem arzeder. Yukarıda tarif ettiğimiz
bütün semptomlar sorgulanır. Özellikle
oda arkadaşı tarafından tanıklı apne
olarak ifade edebileceğimiz atakların
Horlama ve
Tedavileri
Doç.Dr.Fadlullah Aksoy
Bezmialem Vakıf Üniversitesi Tıp
Fakültesi Hastanesi
KBB AnabilimDalı ÖğretimÜyesi
34
Bezmiâlem
aktüel
2013 / 2