Basic HTML Version
10
/ Bezmiâlem Aktüel 2020
temsil eden Edirne Selimiye Camii, mavi zemin
üzerine yıldız işlemeleri ile gökyüzünü andıran,
mihraptan uzak, girişe yakın kubbesi ile İstanbul
Yıldız Camii, Sultan II. Abdülhamit fermanıyla 1906-
1909 tarihlerinde France Depre’ye inşa ettirilen,
doğu-batı yönünde uzunlamasına yerleşim planına
sahip, ahşap beşik çatılı Edirne Büyük Sinagog ve
ticari malın üreticiden tüketiciye varan serüveninde
konakladığı, Kanuni Sultan Süleyman'ın Sadrazamı
Rüstem Paşa tarafından Mimar Sinan’a yaptırılan
ve Klasik Osmanlı mimarisinin görkemli yapılarından
biri olan Rüstem Paşa Kervansarayı, cephelerinde
rumiler, servi ve ağaç desenleri ile nadir bezemelere
sahip olan Travnik Alaca Camii gibi yurt içinde ve
yurtdışında birçok yapı türünde taşınmaz vakıf kültür
varlığını sıralayabiliriz.
Eski eser tescili nedir?
2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma
Kanunu kapsamında bir kültür varlığının koruma
yönteminin belirlenebilmesi, yasal güvence altına
alınması, dokunulmazlık sınırlarının tanımlanarak
özgün niteliklerini hangi ölçüde sürdüreceğinin
belirlenebilmesi için öncelikle söz konusu varlığın,
“korunması gerekli kültür varlığı” olarak tescil
edilmesi gerekmektedir. Tescil çalışmaları ilk olarak
1964 Venedik Tüzüğü sonrasında, Gayrimenkul Eski
Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu tarafından yapılmaya
başlanmış, 1973 yılında Eski Eserler Kanunu ile
devam etmiş, günümüzde ise 2863 sayılı Kültür
ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu ve Taşınmaz
Kültür Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu’nun aldığı
ilke kararları çerçevesinde yapılmaktadır.
Buna göre taşınmaz kültür varlıkları; toplumun
maddi tarihini oluşturan kültür verileri içinde tarihsel,
simgesel, anı ve estetik nitelikleriyle korunması
zorunlu yapılar “1. Grup yapılar”, kent ve çevre
kimliğine katkıda bulunan kültür varlığı niteliğindeki
yöresel yaşam biçimini yansıtan yapılar ise “2. Grup
yapılar” olarak iki başlık altında incelenmektedir.
Tescil işlemleri Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür
Varlıklarının ve Sitlerin Tespit ve Tescili Hakkında
Yönetmeliğindebelirtilenusulveesaslarçerçevesinde
yapılmaktadır. 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını
Koruma Kanununun 3’üncü maddesinde tanımlanan
ve 6’ncı maddesinde açıklanan korunması gerekli
taşınmaz kültür varlıkları, Kanunun 7’nci maddesine
göre bu yönetmelikte belirtilen usuller, esaslar ve