Basic HTML Version
42
/ Bezmiâlem Aktüel 2020
COVID-19 PANDEMİSİ
VE PCR TESTİ
COVID-19 pandemisinin Türkiye'ye gelişinden kısa bir süre sonra
Bezmiâlem Vakıf Üniversitesi Hastanemiz pandemi hastanesi olarak
hizmete başlamış ve bu görevle uyumlu bir şekilde Klinik Mikrobiyoloji
Laboratuvarı da COVID-19 Referans PCR Laboratuvarını kurmuştur.
Bu laboratuvarda hergün yüzlerce hasta numunesi Sağlık Bakanlığının
sağladığı kitlerle test edilmektedir.
PROF. DR. MEHMET ZİYA DOYMAZ
/ BVU TIP FAKÜLTESİ TIBBİ MİKROBİYOLOJİ ANABİLİM DALI BAŞKANI
Polimeraz zincir tepkimesi diye Türkçeye çevrilen polymeraz chain reaction
(PCR-pisiar) ilk kez 1986 yılında ortak hücreli anemi genini çoğaltmak için
kullanılan bir moleküler biyoloji tekniğidir. Tekniği nasıl geliştirdiğine yönelik
hikayesi ve bilim insanlarında pek gözlenmeyen renkli kişiliğiyle bir efsaneye
dönen Kary Bank Mullis, 1993 yılında Kimya Nobelini kazanmıştır. Bu teknik,
özetle, biyolojik ortamda normal şartlarda bir veya birkaç kopya halinde bulunan
bir genin veya gen parçasının milyarlarca kez çoğaltılması, amplifikasyonu ve
böylelikle test matrisinde tespit edilebilir, görüntülenebilir hale getirilmesi esasına
dayanmaktadır. PCR testinin yayınlanmasıyla birlikte bu tekniğin, biyolojinin
tüm alanlarında kullanılma imkanına sahip olduğu kısa sürede kavranmış ve
antropolojiden modern tıbba kadar genetik materyalin çalışma konusu olduğu pek çok alana adapte edilmiştir.
PCR testi de diğer pek çok biyolojik gelişmelerde olduğu gibi kendinden önce geliştirilmiş ve yaygın kullanılan
teknolojik ilerlemelerin omuzlarında yükselen bir yöntemdir. Dolayısıyla PCR metodu, 80'li yılların ortalarına
kadar geliştirilen moleküler klonlama, DNA dizilerinin belirlenmesi ve gen fragmanlarının görüntülenebilmesi
gibi teknikleri kullanarak geliştirilmiş bir tekniktir.
ÖncelerisadeceDNAiçerenörneklerPCR'daçoğaltılabilirken,
COVID-19 ajanında da olduğu gibi kısa sürede bu
yöntem RNA içeren örneklere de adapte edilmiş, tersine
transkripsiyon denilen test metoduyla birleştirilip reverse
transkripsiyon PCR (RT-PCR) metodu kullanıma girmiştir. RT-
PCR yönteminde, numune içindeki RNA hemen ilk döngüde
revers transkripsiyonla DNA haline kopyalanmakta ve ileriki
döngülerde bu kopya DNA çoğaltılmaktadır. PCR testinin
numune içinde aranan genetik materyali kalitatif (nitel) olarak
var/yok şeklinde cevap veren formuna ilave olarak, yine
COVID-19 virüsünde yapıldığı gibi, kantitatif (nicel) olarak
'varsa kaç kopya var' şeklindeki soruya cevap veren formu da
(RT-qPCR) geliştirilmiştir. Burada, bilinen miktarlarda pozitif
kontrol örneğinin sisteme eklemlenmesiyle bir standart eğri
oluşturulup, test numunesi bu standarda nispetlenerek nicel
değere dönüştürülebilmektedir. Kantitasyonda çok hassas
floresan işaretli problar kullanıldığı için numune içindeki gen