Basic HTML Version
24
BezmiâlemAktüel 2014 / 4
Tıbbın tüm dalları göz önüne alınıp ortalama bir
değerlendirme yapıldığında, doğru tanıya yak-
laştıran uygulamalarda anamnezin 70%, fizik
muayenenin 20% rol oynadığı genel bir kabul-
dür. Basit testlerden başlayarak ileri derecede
sofistike ve pahalı ekipman gerektiren labora-
tuvar incelemelerinin ise (
çoğu kez düşünülen
ön tanıları kanıtlamaya / dışlamaya yarayacak
roldedir
) tanıdaki rolü 10% kadar bir orandadır.
Ayrıca, dikkat çekmesi gereken özellik de tanı-
daki katkı payı ile maliyetin ters orantılı olduğu
gerçeğidir. İnsan sağlığı için yapılan ve yapıla-
cak hiçbir harcama ondan daha önemli değildir
ve israf olarak nitelendirilemez. Ancak endikas-
yon dışı yapılacak yararsız işlemlerin de zaman,
ekonomi ve hayat kaybına yol açacağı gözden
uzak tutulmamalıdır. Tarih boyunca hekimlik
uygulamalarının temelde bir teknisyenlik uygu-
lamasından ziyade bir sanat olduğu gerçeği ha-
tırdan çıkarılmamalı ve “
hastalık yok, hasta var
”
kuralınca; kişi bazlı özen gösterilmelidir.
Tomografi, manyetik rezonans görüntüleme ve
otomatik labotauvar cihazlarının yeni yeni kul-
lanıma girdiği yıllardı. Muayene odama 50’li
yaşlarda, köyden ama hali vakti yerinde olduğu
izlenimi veren bir erkek hasta geldi. Elinde ka-
lınca bir dosya taşıyordu. Muhtemelen röntgen
filmleri ve laboratuvar test sonuçlarını (belki de
tarihsel sıralama ile dizilmiş olarak) canı gibi
koruyarak taşıyordu hastamız. Hocalarımızdan
birinin “
İyi yetişmiş bir hekim hastası kapıdan
girdiğinde 50% teşhise yönlenmeli, elini sıkıp hoş
geldiniz dediğinde ise tanıya iyice yaklaşmış olma-
lıdır
” ifadesiyle sans-kliniğin önemine vurgu ya-
pan sözlerinin sihrini hissetmek istediğimi ha-
tırlıyorum. Ancak bende beni tanıya götürecek
bir izlenim gelişmemişti.
“
Gitmediğim doktor kalmadı, son kez sana gel-
dim; olmazsa bu dertle ben göçeceğim
” diyerek
sözlerine başladı ve tek derdinin “
baş ağrısı
”
olduğundan yakındı. “
Başım ağrıyor
” dediğinde
MUAYENEDE
BASAMAKLAR
Bezmialem Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi
Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı
Prof. Dr.
Turan ASLAN
Tıbbın her branşında hastaya yaklaşımda, anamnez alma ve
fizik muayene yöntemlerinde kendine özgü farklılıklar olsa da,
özde olmazsa olmazlar vardır. Kısaca, isabetli bir tanıya varmak
için; ayrıntılı bir anamnez ışığında sistematiğine ve tekniğine
uygun yapılmış bir fizik muayene hayati öneme sahiptir.