Page 41 - aktuel-4

Basic HTML Version

BezmiâlemAktüel 2014 / 4
39
Kemoterapi değişik amaçlarla uygulanabilmektedir.
Bunlar;
• Ameliyat olmuş hastalarda (Adjuvant) başka
bir yere yayılmış olma ihtimali olan kanser
hücrelerini yok etmek, ileriki dönemlerde
hastalığın tekrarlamasını (nüks) önlemek
amacıyla,
• İleri evre hastalığı olanlarda hastalığa bağlı
şikâyetleri azaltmak (palyatif) amacıyla,
• Başlangıçta hastalık ameliyat için uygun değilse
cerrahi öncesi kemoterapi uygulanarak (neoad-
juvant) hastalığın opere edilebilir hale getirilme-
si amacıyla kemoterapi uygulanabilmektedir.
Kemoterapiye bağlı yan etkiler ve başa Çıkma
Yöntemleri
Kemoterapinin uygulandığı gün ve sonraki birkaç
gün hastalarda halsizlik, yorgunluk olabilir. Ağızda
tat değişikliği ve iştahta azalma görülebilir. En sık
görülen yan etkiler bulantı ve kusmadır. İlk birkaç
gün yakınların desteği gerekebilir. Bu süreçte has-
tanın istirahat etmesi tercih edilmektedir İlk birkaç
gün geçtikten sonra yaşam yeniden normale dön-
meye başlar, hasta kendisini iyi hissediyorsa tekrar
çalışmaya da başlayabilir. Ancak çalışma ortamının
kişiyi yormayacak nitelikte olması önemlidir.
Kemoterapi ilaçları kanserli hücrelerin yanı sıra
vücudumuzda hızlı bölünen normal hücrelerimize
de zarar verebilir. Birçok yan etkinin altında yatan
neden de budur. Vücudumuzda hızlı bölünebilen
hücrelerimiz, kemik iliğindeki hücreler, sindirim
sistemi mukozası, üreme organlarımız ve saç kök-
lerimizde bulunduğu için yan etkiler de en çok bu
bölgelerle ilişkili olarak ortaya çıkmaktadır. Bu yan
etkiler ve derecesi hastadan hastaya değişebilmek-
tedir.
Halsizlik:
Halsizlik, kanserli hastaların en çok şikâyet ettiği
sorundur. Bol sıvı alınması ve beslenmenin mak-
simumda tutulması, uyku sorunlarının giderilmesi,
ağrıyla ve depresyonla mücadele, hafif yürüyüş ve
egzersiz programları gibi çeşitli yollarla halsizliğin
üstesinden gelinebilir.
Bulantı ve Kusma:
Gelişen teknoloji ve yeni ilaçlarla birlikte bulantı ve
kusma yan etkileri eskiye oranla daha az görülmek-
tedir. Bulantı ve kusmayı önlemek için dikkat edil-
mesi gerekenler: Önerilen bulantı ilaçlarının tarif
edildiği şekilde kullanılması, sık aralıklarla ve az
miktarda yemek yenmesi, bol sıvı alınması, kokudan
rahatsız olan hastaların yemeklerini tercihen oda
ısısında veya soğuk yemesi, yemeklerin yavaş ve bol
çiğnenerek tüketilmesi, kahve, alkol ve sigaradan
uzak durulması, stres yaratan sosyal ortamlardan
uzak durulması.
Saç Dökülmesi:
Geçici bir yan etkidir. Kemoterapi tamamlandıktan
sonra saçlar yeniden çıkmaya başlar. Aynı ilaç farklı
hastalarda değişik oranlarda saç dökülmesine ne-