Page 14 - aktuel-sayi-5

Basic HTML Version

12
BezmiâlemAktüel 2014 / 5
günleri dışarıya hizmet verilmiş, ayrıca bu iş için bir
kişi vazifelendirilmiştir.
Öğretici kadrosuna bakarsak, mektepte bir muallim-i
evvel, bir muallim-i sani, iki muin, bir kâtip, iki mubas-
sır, iki sülüs hocası, bir divanî hocası, bir rika hocası,
iki hafız-ı kütüp, iki odacı, bir pabuşçu, bir abkeşçi, bir
muvakkıt bulunmaktadır.
Mektebin ders programlarını tertip etmek, bu derslere
ait ders kitaplarını hazırlamak için Encümen-i Daniş’te
bir bölüm kurulmuştur.
Mektebin müdürü Kemal Efendi bu kurumdaki başarılı
çalışmalarıyla padişahın takdirini kazanmış; bu durum
da muhaliflerini harekete geçirmiştir. Muhaliflerin ba-
şında mektepteki muavini Vehbi Molla gelmektedir.
Mektepteki talebe sayısının niçin az olduğunu, kethü-
dası vasıtasıyla soran Valide Sultan’a yanlış bilgiler
vererek kandırmış, neticede Valide Sultan’ın emriyle
kuruma sıbyan mektebi talebelerini toplayarak, bu
seçkin müessesenin seviyesini ilk mektep derecesine
düşürmüştür. Kendini ifade edemeyen Kemal Efendi
de Avrupa’ya gönderilmiştir.
Darülmaarif, 6 Kanun-ı evvel 1889/ 19 Aralık 1873 ta-
rihli tezkereyle İstanbul’da ilk idadi(lise) açılmak mu-
rad edildiğinde, binası, yeri müsait olduğundan, mev-
cut muhteva ve personel yenilenerek ilk resmî idadî
haline getirilmiştir. Sultan Abdülhamid zamanında,
binanın bir kısmı Mekteb-i Mülkiye’ye, bir kısmı 1 Eylül
1900’da Darülfünun’un bazı sınıflarına tahsis edilmiş-
tir. Meşrutiyetin ilanına kadar (1908) bu şekilde faaliyet
göstermiştir.
1909 senesinden sonra Mekteb-i Mülkiye ve darül-
fünun Laleli’deki Zeynep Hanım konağına taşınınca,
Numûne-i Terakki İdadî’si, İstanbul Lisesi adıyla bu-
raya yerleşmiştir. Cihan harbinin başlarında Numûne-i
Terakki İdadîsi Galata’daki Saint Benoît Fransız Lisesi
binasına taşınmış, Valide mektebi bu kez İnas İdadî-
si (Kız lisesi) ismiyle eğitim faaliyetini sürdürmüştür.
Bir zaman sonra İstanbul Selçuk İnas Sultanîsi ha-
line dönüştürülmüş, mektebin ismi 1914 senesinde
Bezmiâlem Sultanîsi haline çevrilmiştir. Cihan har-
bi esnasında(Çanakkale savaşı günlerinde) bir ara
hastane olarak da hizmet veren bina Cumhuriyetin
ilanına kadar bu isimle faaliyetine devam etmiş,
1924 senesinde kız lisesi Süleymaniye’deki meşihat
dairesine taşınınca, bina önce erkek öğretmen oku-
lu, yüksek öğretmen okulu talebelerini barındırmış,
1933 senesinde ise tekrar İstanbul Kız Lisesi eski
binalarına taşınmıştır. 1983 senesine kadar bu şe-
kilde hizmet vermiş, bu tarihte Cağaloğlu Anadolu
Lisesi ismiyle karma öğretime başlamış, halen de
bu şekilde devam etmektedir.
Bizim düşüncemiz, bu vakıf eserinin, vakfedicisinin
ismiyle tekrar öğretim faaliyetine devam etmesi
yönündedir. Eğer mümkünse Bezmiâlem Vakıf Üni-
versitesi’nin bir kampüsü olmasıdır. Ayrıca Valide
Sultan’ın vakfettiği kütüphanenin de üniversite kü-
tüphanesine verilmesi, vâkıfenin maksat ve gayesi-
ne daha uygun düşeceği kanaatindeyiz.