Basic HTML Version
BezmiâlemAktüel 2014 / 5
39
Diş fırçalama teknikleri
Diş fırçalama teknikleri fırçalama sırasında yapılan
hareketin şekline göre sınıflandırılabilir (Yuvarlak
hareketler, titreşim hareketleri, dikey hareketler,
yatay hareketler). En iyi fırçalama yöntemi hastanın
ihtiyacına göre belirlenir. Genel bir fırçalama tekni-
ği şöyle özetlenebilir; Fırça kılları dişin uzun aksına
45 derecelik açı ile yerleştirilir. Fırça kıllarının bir
kısmı dişeti bir kısmı diş yüzeyinde olmalıdır. Fır-
çaya ön arka yönde çok hafif titreşimler verilerek
fırça hareket ettirilir ve dişten ağız boşluğuna doğru
süpürme hareketi yaparak çekilir. Fırçalamaya arka
bölgelerden başlanarak belli bir sıralama ile dişle-
rin tüm yüzeyleri fırçalanır.
Ara yüz temizleme araçları
Kullanılan teknik ne olursa olsun hiç bir diş fırçası
ara yüzeylerdeki plağı tam olarak temizleyemez.
Dental ve periodontal hastalıkların çoğu dişlerin
ara yüzeylerinde başlamaktadır. Bu nedenle ara
yüz temizliği günlük ağız bakımının ayrılmaz bir
parçasıdır. Unutulmamalıdır ki ara yüz temizliği
yapmanın amacı dişler arasında biriken yiyecek
artıklarını değil, dental plak tabakasını uzaklaş-
tırmaktır. Başlıca ara yüz temizleme araçları diş
ipi ve arayüz fırçasıdır.
Diş ipi
Arayüz temizliği için en çok kullanılan araç diş ipidir.
Sağlıklı bireylere, gingivitis ve başlangıç düzey perio-
dontitis hastalarına ayrıca dişlerinde çapraşıklık olan
hastalara önerilir. Diş ipleri mumlu veya mumsuz,
kalın veya ince olabilir. Dental plağı temizleme etkin-
likleri arasında fark yoktur. Hastanın kişisel kullanım
tercihine göre kullanılacak ipin çeşidi seçilebilir.
Diş ipi kullanılırken sadece kontakt noktasından ge-
çirip bırakılmamalı, tüm ara yüzeyin temizlenmesi
sağlanmalıdır. Baş ve işaret parmaklar arasında sı-
kıca tutulan ip çok hafif ileri geri hareketle kontakt
noktasının altına geçirilir.
Diş ipi kontakt noktasından aniden geçirilip dişetin-
de travma oluşturulmamalıdır. Kontakt noktasının
altına geçen ip önce komşu dişlerden birinin yan
yüzeyine dayanır, dişetinin altına kaydırılır, bu şe-
kilde dişin yan yüzeyine dayalı şekilde yukarı-aşa-
ğı birkaç kez hareket ettirilir. Komşu diş için aynı
hareket tekrarlanır. Tek tek tüm ara yüzeyler için
aynı işlem tekrarlanır. Her ara yüzey için kirlenen
ip kaydırılıp temiz olan kısmı kullanılır. Diş ipi için
tutucular kullanılarak işlem daha kolay hale geti-
rilebilir. Piyasada tek kullanımlık çatal şeklinde diş
ipleri de mevcuttur.
Ara yüz fırçaları
Periodontal hastalarda açığa çıkan içbükey kök yü-
zeyleri ve diş kökleri arasında kalan bölgeler gibi
tek başına diş ipinin temizleyemediği geniş boşluk-
larda ara yüz fırçası kullanılır. Ara yüz fırçalarının
çam ağacı veya silindir şekilde değişik boyutları
mevcuttur. Genel bir kural olarak boşluk ne kadar
büyükse seçilecek fırça da o kadar büyük olmalıdır.
Ara yüzey fırçaları öne-arkaya kısa hareketlerle
kullanılırlar. En etkili temizlik için kullanılacak boş-
luktan biraz daha büyük çapta bir fırça seçilmelidir.
Ağız duşları
Günlük kullanım için geliştirilen ağız duşları diş yü-
zeyine sabit ya da pulsatif yüksek basınçlı su püs-
kürtürler. Özellikle ortodontik apareyler ve sabit
protezlerin etrafındaki ulaşması zor bölgelerde ol-
dukça etkilidirler. Diş fırçasına alternatif olarak de-
ğil, fırçalamaya yardımcı olarak kullanılırlar.
Dil temizleyicileri
Dil kökü geniş yüzeyi ile ağız kokusu oluşturabilecek
için iyi bir alan teşkil etmektedir. Dilin üzerini temiz-
lemek için özel dil temizleyicileri ve dil fırçaları mev-
cuttur. Dil sırtının fırçalanması sadece ağız kokusuna
neden olan eklentilerin uzaklaştırılmasını sağlamakla
kalmaz, büyük bir mikroorganizma rezervuarını da or-
tadan kaldırır.