Basic HTML Version
38
BezmiâlemAktüel 2014 / 5
ğın, diş fırçası ve arayüz gereçleri ile düzenli olarak
dişlerden uzaklaştırılması gerekmektedir.
Bütün bu anlatılanlara ilaveten en az 6 ayda 1
kez olmak üzere diş hekimi kontrollerinin aksa-
tılmaması son derece önemlidir. Diş hekimi ta-
rafından yapılacak diş yüzey temizliği; bireyin diş
fırçası, diş ipi veya arayüz fırçası ile temizleye-
mediği bölgelerdeki diş taşlarının ve eklentilerin
uzaklaştırılmasını sağlar. Ayrıca diş hekimi bireyin
gereksinimlerine göre kişisel bir ağız bakım planı
yapabilir. Bunun yanısıra diş hekimi kişiye en uy-
gun ağız bakım gereçlerinin seçilmesinde yardım-
cı olacaktır.
İdeal ağız diş bakımı nasıl olmalıdır?
Diş fırçalama iyi bir ağız bakımının ayrılmaz bir
parçasıdır; ancak tek başına yeterli değildir. Diş
fırçası dişlerin düz yüzeylerinde etkin bir temizlik
yaparken dişlerin ara yüzeylerinde yetersiz kal-
maktadır. Ayrıca periodontal hastalıklar nedeniy-
le dişetinde meydana gelen şekil bozuklukları ve
açığa çıkmış kök yüzeyleri ağız bakımını güçleştir-
mektedir. Bu bölgelerin temizliği için diş ipi, diş
arası fırçası gibi arayüz gereçleri kullanılmalıdır.
Diş fırçası
İdeal diş fırçasının özellikleri şöyle özetlenebilir;
• Fırça başı küçük olmalıdır.
• Fırçadaki kıl demetleri fırça başının genişliğine
göre 3-4 sıra olmalıdır.
• Fırça kıllarının uçları yuvarlatılmış olmalıdır.
• Sert fırçalar hem dişlerde hem de dişetlerinde ze-
delenmeye neden olmaktadır. Bu nedenle çoğun-
lukla yumuşak, bazı özel durumlarda ise hekim
tavsiyesine uygun olarak orta sert veya ultra-yu-
muşak bir fırça tercih edilmelidir.
• Fırçanın kıl demetleri düz bir profil şeklinde kesil-
miş olmalıdır.
• Fırça sapı bireyin tercihine bağlı olarak düz veya
açılı olabilir.
• Aşırı sert diş fırçalama dişeti çekilmesine, özel-
likle ileri derecede dişeti hastalığı olan hastalarda
dişlerin kök yüzeylerinde aşınmalara ve dişetinde
ağrılı ülserasyonlara neden olabilir.
• Farklı dizayna sahip diş fırçalarıyla yapılan çalış-
malar sonucunda dental plağı uzaklaştırma etkin-
liği açısından farklılık görülmemiştir. Hastanın el
becerisi, fırçalama şekli, süresi ve sıklığı dental
plağın temizliğinde fırça dizaynına göre daha fazla
önem taşımaktadır. Sert diş fırçalarının travmatik
kullanımının dişlerde aşınmalara ve dişeti çekil-
mesine neden olacağından hekimler tarafından
tavsiye edilmemektedir.
• Yıpranma hızı kişiden kişiye değişse de düzen-
li kullanıldığı takdirde çoğu diş fırçası birkaç ay
içinde yıpranır. Bu nedenle temizleme etkinliğinin
koruması için diş fırçaları belli aralıklarla yenilen-
melidir.
Elektrikli diş fırçaları
Bütün elektrikli diş fırçalarının çalışma prensi-
bi fırça kılları ve diş yüzeyi arasındaki mekanik
kontağa dayanır. Doğru şekilde kullanılan manu-
el fırçalara göre ağız sağlığı açısından herhangi
bir üstünlüğü yoktur. Bununla birlikte dişlerin ara
yüzeylerine daha çok yaklaşmayı sağlayan sonik
teknoloji ve hastalara daha uzun süre fırçalama-
sını hatırlatan bir zamanlayıcı içeren türleri bir
açıdan daha faydalı kabul edilebilir.
Düzenli fırçalama alışkanlığına sahip hastalar
manuel veya elektrikli diş fırçalarıyla aynı düzeyde
dental plak uzaklaştırabilirler. Elektrikli diş fırça-
ları çocuklar, fiziksel ve zihinsel engelli bireyler,
hastanede yatan hastalar ve sabit ortodontik apa-
rey kullanan bireyler için özellikle tavsiye edilir.
Diş macunları
Diş macunları, diş yüzeylerinin temizlenmesinde
diş fırçalarına yardımcıdırlar. Diş parlatma tozları
ve jelleri içeriğindeki yüksek oranda aşındırıcılar
nedeniyle dişlerde geri dönüşü mümkün olmayan
hasarlara neden olabilirler. Bu nedenle aşındırıcı
özelliği ön plana çıkan macun ve diş parlatma toz-
larından kaçınılmalıdır.