Basic HTML Version
BezmiâlemAktüel 2015 /
53
fonksiyonuyla ilişkisini inceleyen bir bilim dalıdır. Al-
yuvarların hücresel özellikleri (şekil, deformabilite ve
membran yüzey özellikleri), süspansiyon ortamının
özellikleri (plazma fibrinojen ve makroglobinler gibi
proteinlerin konsantrasyonu, hematokrit, pH ve oz-
molarite) ve ortamdaki kayma kuvvetleri alyuvarların
kümelenmesini etkiler.
Hastalıklar Önceden Belirlenebilir
Çeşitli hastalıklar kanın akışkanlığında değişiklik
meydana getirebilirler. Kanın damarların içinde ko-
lay bir şekilde akması damarların yeterince geniş bir
çapa sahip olmasına bağlıdır. Çeşitli nedenlerle bu
yapıdaki bozulmaların kan akımını azaltıp, dokula-
rın ve organların yeterince beslenememesine ve bu
da çeşitli hastalıkların ortaya çıkmasına neden olur.
Kalbi besleyen damarlarda, damar sertliği nedeniyle
ortaya çıkan daralmalar kalp krizine yol açabilir, da-
mardan yeterince kan geçebilmesi için kanın gerekli
miktarda akışkan olması gerekir. Çünkü kırmızı kan
hücrelerinin şekil değiştirebilme yeteneğinin özellik-
le hücrelerin çapından daha küçük boyutlara sahip
olan kılcal damarlardan geçişinde önemli rol oynar.
Sekiz mikron çaplı bir alyuvarın, yaklaşık 6 mikron
olan bir beyin kılcal damarlarından geçebilmesi
için eğilip-bükülmesi gereklidir. Örneğin diyabetik-
lerde, kanın viskozitesinin değişmesi, alyuvarların
şekil değiştirme yeteneğinin değişmesi, akyuvarla-
rın ve trombositlerin küme oluşturmaları ve damar
çeperine çökme oranlarının değişmesi, hemoreoloji
koşullarını etkiler. Bu hastalarda alyuvarların şekil
değiştirme yeteneği azaldığından, dolaşım bozuk-
lukları ve iskemik bulgular ortaya çıkabilir. Çeşitli
hastalıklar (koroner kalp hastalıkları, serebrovaskü-
ler olaylar, periferik dolaşım bozuklukları, diyabet ve
diğerleri) veya fizyolojik değişiklikler kanın akışkanlı-
ğında bozulmalara yol açabilir. Bu durumda, damar
yapısı elverişli olsa bile, dokularda kanlanma, bes-
lenme bozukluğu ortaya çıkabilir. Kan akışkanlığının
incelenmesiyle bu hastalıklar önceden belirlenebilir.
Referans
The figures is from Schmid-Schönbein, H., Grunau, G. and Brauer, H.
Exempla Haemorheologicica ‘The Flow Behaviour of Blood’, Albert-Rous-
sel Pharma GmbH, Wiesbaden, Germany, 1980