Page 27 - AKTÜEL DERGİ 19.SAYI

Basic HTML Version

Bezmiâlem Aktüel 2018 /
27
yorumunu inşa ediyor. Siyasal erk
Cumhuriyetin ilk on yılında İstanbul’a
dokunmuyor, yeni başkent Ankara
ile uğraşıyor. Ondan sonra İstanbul’a
dokunulmaya karar veriliyor. Fransa’dan
getirilen bir uzman, 1936 – 1950 arasında
İstanbul’a hakim olmuştur. Bu zat, İslam
medeniyetine ait şehirleri moderniteye
ait bir şehre dönüştürmekte mahirdir.
Fransa’nın Cezayir’deki hakimiyetinde
Müslüman Cezayir şehirlerini Fransız
şehirleri haline getirmiştir. İstanbul
hakkında ise iki medeniyet katmanını bir
arada görmeliyim düşüncesindedir. Bu
katmanlardan bir Roma-Bizans biri de
Osmanlı katmanıdır. Ancak bu görüşe
hakim olan temel felsefe seküler bir
anlayışa dayanıyor. Böylece modernist
bir hayatın yaşandığı, bu hayatın içinde
Roma-Bizans ve Osmanlı izlerinin
görüldüğü bir “müze şehir” tasavvur
edilmiştir.
2. Dünya Savaşı ertesinde ülkede hakim
olan seküler medeniyet paradigması
çatlamış ve halkın sesi yavaş yavaş
işitilmeye başlamıştır. Bu kitlelere dayanan
siyasal iktidar bir yandan kadim külliyeleri
müze olmak hüviyetinden çıkarıp tekrar
hayata ve işleve katarken diğer yandan
Fransız uzmanın modernist önerileri de
şehirde görünür hale gelmeye başlamıştır.
Bu ikilem 1980’lere kadar devam etmiştir.
Aynı süreçte ülkede yavaş yavaş gelişen
özel sektör eliyle kapitalist bir akım
ve bunun sonucu olarak sanayileşme
gelişmekteydi. Bu olgunun doğal bir
sonucu olarak kırsaldan İstanbul’a büyük
bir göç başlamıştır. Şehre gelen göç önce
barınmak için bir gecekondulaşma evresi
geçirmiş sonra bu evre bir rant elde etme
çabasına dönüşmüştür. Şimdi ise bu rant
post-kapitalist sürecin ürünü olan siteler
ve rezidanslar evresini yaşıyor. Toplum
yaşamak istediği hayat tarzı hakkında
kesin bir karar veremediği sürece
bu kaotik evrenin devam edeceğini
söyleyebiliriz.
Sadettin Ökten,
1 Eylül 1942 tarihinde İstanbul’da
dünyaya geldi.
Babası İmam-Hatip okullarının
kurucusu olarak bilinen
Mahmut Celâlettin Ökten’dir.
1960 yılında Vefa Lisesi’ni
bitirdikten sonra İstanbul Teknik
Üniversitesi’nden Yüksek İnşaat
Mühendisi olarak 1964 yılında mezun
oldu. Ökten, şehir ve medeniyet,
özellikle de İslâm medeniyeti
konularındaki çalışmaları ile
tanınmaktadır.