Basic HTML Version
50
/ Bezmiâlem Aktüel 2019
MS hastalığında gelişebilecek problemler çeşitlilik
gösterdiği için hastalığın tipi ve şiddeti kişiden
kişiye değişir. Hastalığın beyinde tuttuğu bölge ve
plakların yoğunluğunun her hastada farklı olması,
belirtileri ve bulguların şiddetini farklı kılmaktadır.
Bu yüzden hastalık belirtileri ve hastalığın tedavisi
kişiye özeldir.
MS hastalığının belirtileri kişiye göre değişmektedir.
İlk belirtiler 24 saati aşan sıklıkla tek gözde, bazen her
iki gözde gelişen bulanık görme, kol ya da bacakta
kuvvet azalması-güçsüzlük şeklinde olabilir. Yüzde
veya vücutta uyuşma ve karıncalanma, hissizlik,
dengesizlik, mesane problemleri, yorgunluk, çift
görme, konuşma bozukluğu, bellek-konsantrasyon-
dikkat bozukluğu diğer sık görülen belirtilerdir. Buna
karşılık hareket bozuklukları, epileptik nöbet, baş
ağrısı seyrek görülen belirti ve bulgulardır.
MS hastalığı oluşumuyla ilgili birkaç teori vardır:
• Genetik faktörler:
MS'li anne veya babanın
çocuklarında görülme oranı 7-10 kat fazladır. Genler,
hastalığın oluşmasında tek faktör değildir. Genetik
olarak tek yumurta ikizlerinden birinde MS hastalığı
gelişirse, diğerinde gelişme ihtimali %25’tir.
• Çevresel faktörler:
D vitamini eksikliği, böcek ve
tarım ilaçlarına maruziyet, organik çözücülere ve ağır
metallere maruz kalma, radyasyon teması.
• Etnik köken:
Siyah ırkta, beyaz ırka göre daha az
görülür. Ayrıca Kuzey Avrupa, Amerika ve Kanada'nın
kuzeyinde hastalık yüksek, ekvator bölgesinde
düşük oranda görülmektedir.
• Virüslerin etkisi:
Herpes virüslerine maruz kalma.
MS hastalığında yeni bulguların ortaya çıktığı ya
da eskiden var olan bulguların arttığı, kötüleşme
dönemi, ‘atak’ olarak tanımlanır. Atak belirtileri en
az 24 saat sürmeli ve yalancı ataklar dışlanmalıdır.
Yalancı atak, vücut sıcaklığında artışa neden olan
enfeksiyonlarlabirlikte gözükebilen, daha önce ortaya
çıkmış bulguların tekrar belirmesi veya var olanların
kötüleşmesi durumudur. Yoğun stres, uykusuzluk,
açlık ve benzeri durumlar ile ilişkili olabilir.
Bir kez MS atağı geçiren hasta, hayatı boyunca
başka bir atak geçirmeyebileceği gibi değişken
sıklıkta ataklar da geçirebilmektedir. MS’in ataklar
halinde görülmediği ve düzelmeye izin vermeyen,
sürekli ilerleyen formları daha ağır seyretmektedir.
MS’in ataklarla başlayıp daha sonra ara vermeden
devam eden tipleri de mevcut.
MS (Multipl Skleroz) hastalığı, beyin ve omuriliğin sıklıkla beyaz cevher
olarak adlandırılan kısmında plak oluşumu ile giden; görme bozuklukları,
kaslarda güçsüzlük, dengesizlik, konuşma bozuklukları gibi çeşitli belirtilere
neden olabilen bir hastalıktır.
UZMAN DOKTOR ASLI YAMAN
/ BVU TIP FAKÜLTESİ NÖROLOJİ ANABİLİM DALI
MS (MULTİPL SKLEROZ)
HASTALIĞI
MS hastalığı, genellikle 20-50 yaş arasında görülmektedir. Ataklar halinde
görülebildiği gibi başlangıçtan itibaren ilerleyici bir seyir izleyebilir. Kadınlarda,
erkeklere oranla 2 kat daha fazla görülmektedir.
Beyinde ve omurilikte sinirleri çevreleyen “miyelin” isminde bir kılıf vardır ve bu
kılıf sinirlerin uyarıları hızla iletmelerine yardımcı olur. Multiple Skleroz’da miyelin
kılıfı hasara uğrar ve bazı bölgelerde tamamen yok olur. Hasar gören bu bölgeler
‘plak’ olarak adlandırılır. Miyelin hasarlandığında, sinirlerin beyine giden veya
beyinden gelen uyarıları iletebilme yetenekleri kesintiye uğrar; bu durum çeşitli
belirtilere neden olur.