Basic HTML Version
10
/ Bezmiâlem Aktüel 2019
Günümüzün yeni vakıfları da Vakıflar Genel
Müdürlüğü bünyesinde mi?
Hayır. Saydıklarımız mazbut vakıflardı. Bir de
statü anlamında mülhak vakıflar var. Mülhak
vakıflar, Osmanlıdan günümüze intikal etmiş fakat
mazbut vakıflardan farklı olarak bir yöneticisi olan
vakıflardır. Yani vakfeden, yönetimi çocuklarına
bırakmış. Azınlıkların Lozan Anlaşması çerçevesinde
kurdukları vakıflar var. Son olarak medeni kanuna
göre kurulan vakıflar var ki şu an Türkiye’de 5 bin
vakıf bu kategoride yer alıyor. Bu yeni vakıflara örnek
olarak Türk Eğitim Vakfı, Türk Eğitim Gönüllüleri
Vakfı, Ensar Vakfı, Birlik Vakfı verilebilir. Vakıflar
Genel Müdürlüğü mazbut vakıfları temsil ediyor ve
idare ediyor. Diğer gruplarda yer alan vakıfları ise
denetliyor. Ama bu denetim, vesayet denetimi değil.
Sadece dış denetim.
Vakıfların yönetimleri nasıl oluşturuluyor?Mütevelli
heyeti nasıl belirleniyor? Vakıf yönetiminde yer
almak isteyen bir gönüllü nasıl bir yol izlemeli?
Mazbut vakıflar, Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından
yönetiliyor. Medeni Kanuna göre kurulan vakıflarda
ise durum farklı. Her bir vakfın kendi tüzüğü var.
Biz buna “vakıf senedi” diyoruz. Vakıf yönetimini
vakfeden kimse veya kimseler, vakıf yönetiminin
nasıl oluşacağın vakıf senedinde belirtiyorlar.
Kimlerden oluşacak, kaç kişiden oluşacak, kaç yıl
süre ile vazife yapacaklar, tüm bu detayları o senette
belirtiyorlar. Zaten medeni kanuna göre bir vakıf
kurabilmek için, mutlaka amacı, merkezi, organları
ve mal varlığını belirtmek zorunluluğu vardır. Tepe
organ olabilir, genel kurul veya mütevelli heyeti
gibi. Onların altında, yine onlar tarafından seçilen
yönetim kurulları olabilir. Veya birden fazla kişinin
olduğu kademeli bir sistem olmayıp tek kişinin
yönetiminde de olabilir. Vakıf tüzüğünde belirtildiği
şekilde organlar oluşuyor. Bir kişinin her hangi bir
vakıfta yer alabilmesi ya da görev yapabilmesi için
yapması gereken şey, o vakfın tüzüğüne bakması.
Tüzükte, onun o vakıfta görev almasına yönelik
uygunluk söz konusuysa, yine tüzükte bahsedildiği
şekilde başvurusunu gerçekleştirir.
Vakıflar Genel Müdürlüğüne bağlı Vakıflar Meclisi,
mazbut vakıfları yönetiyor. 15 kişiden oluşuyor.
Bunun 5 kişisi genel müdürlükte görev yapan
kişilerdir. Genel müdür, 3 genel müdür yardımcısı, bir
de hukuk müşaviri. 5 kişi, devlet memuru şartlarına
haiz olmak üzere Cumhurbaşkanı tarafından atanan
kişilerdir. 5 kişi de seçim yoluyla göreve getiriliyor.
Bu 5 kişi arasında medeni kanunla kurulan vakıfların
aday gösterdiği ve seçilebilen kişiler de yer alabiliyor.
Vakıf Kurumları ve dernekler nasıl ayrışıyor?
Vakıf kurumlarını özel kılan nedenleri sizden
dinleyebilir miyiz?
Günümüz modern toplumlarında dernek tipi