Basic HTML Version
26
/ Bezmiâlem Aktüel 2019
Nitekim farklı iskelete sahip diterpenler sadece
bazı türlerde minör bileşikler olarak bulunmuştur.
Almanya, İspanya, Bulgaristan ve diğer bazı Avrupa
ülkelerinde çayları, tentürleri ve şurupları halinde
hazırlanan
Sideritis
türleri gıda/gıda takviyesi ve
kozmetik ürün formülasyonları halinde ya da farklı
kombine tıbbi preparatlarda çeşitli amaçlarla
(solunum yolları, üriner sistem rahatsızlıklarında,
karaciğer
destekleyici,
antibakteriyel
ve
antifungal ajan, osteoporoz ve yaşlanmaya karşı)
kullanılmaktadır.
Sideritis
türlerinin özellikle herbası başlıca mide
ve bağırsak rahatsızlıkları ile öksürük ve soğuk
algınlığı durumlarında tedavi edici amaçlı olarak
kullanılmaktadır ve nitekim Avrupa’ da “ironwort,
mountain tea, shepherd's tea” olarak bilinen
Sideritis
türlerinden dördünün (
Sideritis scardica
Griseb.; Sideritis clandestina
(Bory&Chaub.);
Sideritis
raeseri Boiss&Heldr.;
Sideritis syriaca
L.
)
herbasının 15 yılı aşkın bir süredir kullanılmasına
dayanarak Avrupa İlaç Ajansı “European Medicinal
Agency” (EMA) - Bitkisel Tıbbi Ürünler Komitesi
“Herbal Medicinal Products Committee” (HMPC)
tarafından bir monograf hazırlamıştır (2015). Bu
monograf ile preparatların başlıca soğuk algınlığı
ile ilişkili öksürüğün giderilmesi ve mide-bağırsak
rahatsızlıklarının giderilmesi için kullanılabileceği
sonucuna varılmıştır. HMPC değerlendirmesinde,
dağ çayı ile yapılan klinik çalışmaların yeterli
olmadığını ancak yukardaki kullanımlar için iyi
belgelenmiş olanlarının kullanımını dikkate almıştır.
Buna göre belirtilen her dört
Sideritis
türünden
biriyle hazırlanan ürünlerin kullanılması önerilmiş
ve beklenmeyen bir durum olduğunda doktora
başvurulması gerektiği belirtilmiştir.
Kullanım Miktarı ve Kullanım Şekli:
(EMA
monografında belirtilen her iki endikasyon için de
yetişkin ve yaşlılarda): Günde 2-3 kez bitki çayı
olarak; 2-4 gram parçalanmış bitkisel maddenin 150-
200 mL su içinde bitki infüzyonu olarak hazırlanması
ve maksimum günlük dozda 12 gram bitki herbasının
kullanılması şeklinde önerilmiştir. Çocuklarda ve 18
yaşın altındaki ergenlerde ise kullanılması tavsiye
edilmemiştir.
HMPC ayrıca, bitkinin bir anti-enflamatuvar ve
antimikrobiyal etkiye sahip olduğunu ve midenin
korunmasında ve şiddetli bağırsak kasılmalarının
azaltılmasında bir etkisi olduğunu öne süren
laboratuvar çalışmalarını da dikkate almıştır.
Sideritis congesta bitki ekstresiyle diğer üç bitki ekstresini içeren kombine
bitkisel preparat olarak hazırlanan BVU ürünü Siderimix
Sideritis congesta