Basic HTML Version
Bezmiâlem Aktüel 2019 /
9
Roman saf aşkın bir vesikası niteliğindedir.
Tenden ruha yükselişin, çevre ve dünya ko-
kan iştihalar karşısında sâfiyete sığınışın da
romanıdır. Saf aşktaki teslimiyete rağmen,
erkek cinsinden bir numunenin keyfine
düşkünlüğü, bencil, hovarda ve mirasyedi
karakterin tutumundaki tutarsızlıklar da tahlil
edilmiştir. Roman bu yönüyle aynı zamanda
kadın bakışı ile erkeklere yönelik eleştiri ve
tahlilleri sergilemektedir.
İsmine bakarak bir manastırın papazı zann-
edilmesin. Bu iskambil oyunundaki “karo pa-
pazı” adlı kâğıttır. Eskiden maça, karo, kupa,
sinek vs. yerine “ispati, kör, dineyri vs.” şek-
linde adlandırılırdı. İşte, romancımız da es-
erin erkek kahramanını bir çeşit kod adıyla
“Dineyri Papazı” adlandırılmıştır. Başkahra-
man Gülbün Hanım’ın âşık olduğu kişi olan
Ayhan’ın şifreli adı.
Gülbün kültürlü, modern, birçok üstün vasfı
bulunan çok başarılı bir tıbbiye talebesidir.
İşte bu hanım, derslerinin bir kısmını Gureba
Hastahanesi’nde yapmaktadır.
Dördüncü sınıfın talebeleri arasında adı “be-
lalı”ya çıkmıştır. Klinik devamı yüzünden
dâhiliye pratik ve umumi cerrahi derslerine
yetişmek yüzünden talebe altı numaralı mor-
foloji Enstitüsü’nden Cerrahpaşa’ya, oradan
Gureba’ya taşınır durur. ( DP, sh.39)
Daha sonra ise geçirdiği ağır rahatsızlık
yüzünden Gureba Hastahanesi cerrahi klin-
iğinde operasyon geçirir ve uzun müddet bu-
rada tedavi edilir.
“Rolli, kıyametleri kopardı, ayısının tüyler-
ini yoldu, elinin tersiyle muhallebiyi devirdi,
meyve suyunu yere döktü. Ona paltosunu
tuttular, kolunu geçiremedi, kundurasını gi-
ydirmek istediler, sanki iki gün içinde ya
pabuçlar ufalmış, ya Rolli cüsselenmiş,
ayağını sığdıramadı. Kasketi başına uymuyor,
sağa sola kayıyordu. Beş yaşında bir haşarı
oğlan etrafa ne aksilikler çıkarabilir, Rolli
hepsini sıraladı. Nihayet ağladı, nihayet avazı
çıktığı kadar bağırdı. Fakat neticesiz! Doktor
Bülent Şarköy, Gülbün’ü Gureba Hastahane-
si’ne kaldırtmıştı. Küçük çöplükte terfih müd-
1902 yılında Edirne'nin Uzunköprü ilçesinde
doğdu. Ailesi Makedonya’dan İstanbul’a göç etmiştir.
Annesi Bektaşi dervişi Emine İkbal Hanım, babası
Uzunköprü Belediyesi'nde kâtip olan Sami Bey'dir.
Bir Fransız Mektebi’ne ardından Haydarpaşa'daki Al-
man Lisesi'ne sonra Beyoğlu’ndaki Alman Lisesi’ne
devam etti. 1917 yılında Türk- Alman Derneği’nin
aracılığı ile eğitimine devam etmek için Almanya'ya
gönderildi. Münih Üniversitesi’nde Felsefe ve Edebi-
yat eğitimi aldı. 1926’da “Arapça’da Çiçek Adları”
isimli tezi ile Şarkiyat doktorasını tamamladı ve felsefe
doktoru olarak İstanbul'a döndü. Yurda dönüşünden
sonra Millî Mecmua ve Her Ay gibi dergilerde kadın
sorunlarına ağırlık veren makaleler yayımladı. “Safiye
Sami” ismi ile tercümeler yaptı. “Dilara” adını kullanar-
ak öyküler yazdı.
1938'de ilk romanı Kadıköyü'nün Romanı yayım-
landı. Aynı yıl Cumhuriyet’te tefrika edilmeye
başlayan Ülker Fırtınası 1944'te roman olarak basıldı.
1941'de Selma Lagerlöf'den Portugaliye İmparatoriç-
esi ve 1945'te Friedrich de la Motte Fouqué'den Su
Kızı isimli tercümeleri yayınlandı. Ciğerdelen adlı en
tanınan romanının ilk baskısı 1946'da yapıldı.
1955'te Tercüman gazetesinde son romanı olan Diney-
ri Papazı tefrika edildi. Asr-ı Saadet'i anlatan yazıları
1962 yılında Yeni İstanbul gazetesinde yayınlandı; Çöl-
de Biten Rahmet Ağacı adıyla kitap haline getirildi.
1 Ekim 1964 tarihinde İstanbul'da hayatını kaybet-
ti. Karacaahmet Mezarlığı'nda defnedildi.