Basic HTML Version
50
/ BezmiâlemAktüel 2015
OMURGA EĞRiLiĞi
SKOLYOZA AĞRISIZ
VE ACISIZ TEDAVi
ADÖLESAN İDİOPATİK SKOLYOZ’DA 3 BOYUTLU EGZERSİZ TEDAVİSİ
UZM. FİZYOTERAPİST GÖZDE BAŞBUĞ
/ BVU SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ
Skolyoz Nedir?
Skolyoz, omurganın 10
o
’den fazla yana eğilmesi ile
karakterize bir omurga deformitesidir. Skolyozda, ön
veya arkadan bakıldığında omurga artık düz görül-
mez. En belirgin anomali frontal (ön-arka) düzlemde
bulunmasına rağmen, eşlik eden omurga rotasyonu
skolyozu 3 boyutlu bir deformite haline getirir. Dola-
yısıyla, yana eğilmeye ek olarak sırtta düzleşme veya
kamburlaşma, lomber lordozda (bel oyuntusu) azal-
ma gibi sagital (sağ-sol) planda değişiklikler de be-
lirgindir.
Skolyozun daima 3 komponenti vardır:
•
Lateral fleksiyon (yana eğilme)
•
Rotasyon (dönme)
•
Kaslarda Kısalık
Skolyoz fizik muayene ile teşhis edilebileceği gibi uz-
man hekim tarafından değerlendirilen radyografide,
skolyoza katılan omurların açısının Cobb tekniğiyle
ölçülmesiyle kesin tanıya ulaşılır ve skolyozun dere-
cesi belirlenmiş olur.
Adölesan İdiopatik Skolyoz
Sebebi bilinmeyen yapısal skolyoza idiopatik skolyoz
denir. İdiopatik skolyoz erkeklerde de olabilmesine
rağmen, daha çok sağlıklı adölesan (ergenlik öncesi)
kız çocuklarını etkiler (1:7) ve daha küçük yaşlarda:
infantil idiopatik skolyoz (üç yaşından önce) ve ju-
venil idiopatik skolyoz (üç yaş ve ergenlik arası) gö-
rülebilir. Bu omurga deformitesinin sebebi bilinmese
de, genetik ve ailesel faktörlerin önemli rol oynadığı
düşünülmektedir. Skolyozun gelişimi beslenme veya
postural (duruş ile ilgili) faktörlerle, spor yapmakla,
sırt çantalarıyla veya ağır okul çantasıyla ilişkilendi-
rilememiştir. Adölesanların yaklaşık %2 veya 3’ünde
skolyoz vardır ama sadece % 0.3 ila 0.5’inin 20°’den
fazla eğriliği olduğu görülmektedir. Tedavi kişiye özel
olmalı ve deformitenin ilerleme riskini hesaba katarak
yapılmalıdır. Eğrisi 100’den fazla adölesanların %85-
90’ı cerrahi dışı yöntemlerle tedavi edilebilir. 3 boyutlu
skolyoz egzersizleri ve fizyoterapi eğriliğin büyüklü-
ğünü veya ilerleme riskini azaltmaz ama postürü (du-
ruş) düzeltmek ve kasları güçlendirmek, gelişebile-
cek solunumsal komplikasyonları ortadan kaldırmak
amacıyla uygulanmalıdır.
Korse tedavisi ilerleme riskini azaltarak, adölesan
idiopatik skolyozun doğal seyrini değiştirir. Korseler
en uygun 20–40º arası eğrisi olup büyümekte olan,
büyüme plakları henüz kapanmamış hastalar için
tedavi tercihlerinden biridir. Fakat sadece korse kul-
lanımı, düzgün postür ve yeterli akciğer kapasitesi
sağlayacak olan kasların gelişimi ve kuvveti açısından
dezavantaj oluşturabilmektedir. Bu bağlamda korse
kullanımı ve beraberinde uygulanan 3 boyutlu skol-
yoz egzersizlerinin yardımıyla büyüme çağındaki kız
çocuklarında gelişen omurga eğrilikleri erken teşhis
ile kontrol altına alınabilmekte ve cerrahi endikasyon
olmaktan çıkarılabilmektedir.