Bezmialem Vakıf Üniversitesi Sağlık Kültür ve Spor Direktörlüğü tarafından, 31 Mayıs Dünya Sigara İçmeme Günü'ne dikkat çekmek amacıyla 'Tütün ve Sigara Bağımlılığı' konulu webinar düzenlendi. Etkinliğin konuğu, en önemli sivil toplum kuruluşlarından biri olan Yeşilay'da Uzman Klinik Psikolog ve Eğitmen olarak görev yapan Feyzanur Koçyiğit oldu.
Yeşilay hakkında kısa bir bilgi paylaşımında bulunan Feyzanur Koçyiğit, “Yeşilay, alkol bağımlılığıyla mücadele amacıyla 5 Mart 1920'de İstanbul'da 'Hilal'i Ahdar' adıyla kuruldu. 1934 yılında Bakanlar Kurulu kararıyla 'Kamuya Yararlı Dernek' statüsü aldı. 1950 yılından itibaren de 'Yeşilay Haftası' olarak kutlanmaya başlandı. 2013 yılında ise yapılan değişikliklerle beraber Yeşilay'ın koruyucu ve önleyici faaliyetlerinin yanına, müdahale ve rehabilitasyon hizmetleri de eklendi" dedi.
BİRÇOK BAĞIMLILIKLA AYNI ANDA İLGİLENEN DÜNYADAKİ TEK STK 'YEŞİLAY'
Dünya'da, bağımlılıkla ilgili çok fazla Sivil Toplum Kuruluşlarının (STK) olduğunu belirten Koçyiğit, “Sigara ve tütün, alkol, uyuşturucu madde, kumar ve teknoloji bağımlılığının hepsiyle birden ilgilen tek STK Yeşilay'dır" dedi. Yeşilay'ın çalışma modellerinden bahseden Uzm. Kln Psk. Feyzanur Koçyiğit, “Yeşilay, dünyada bağımlılıkla ilgili çalışmaları esas alarak çalışma modellerini oluşturdu. Bunlardan ilki, bağımlılıklarla hiç tanışmadan önce farkındalığı yükselterek bağımlılığı koruma basamağı olan, 10 milyon öğrenciye ve 3 milyon yetişkine uzanan çok yaygın ve geniş bir program olan 'Türkiye Bağımlılıkla Mücadele Eğitim Programı'ndan bahsediyorum. Çok yakında da 'Yeşilay Yaşam Becerileri Eğitim Programı' devreye geçecek. Bu programda da bağımlılıkların gelişmemesi için sahip olmamız gereken becerileri geliştirmek için oluşturulan bir programdır. İkinci basamak ise okullarda bir şekilde bağımlılığa merak duymuş ve temas etmiş olan çocukların, bir şekilde fark edilerek bağımlılık noktalarına gitmelerini engelleyecek çalışmalar yürüttüğümüz 'Okulda Bağımlılığa Mücadele Programı' var. Son olarak, maalesef kişide bağımlılık geliştikten sonra biz yine Yeşilay olarak yalnız bırakmıyoruz. 'Yeşilay Danışma Merkezi'mizden (YEDAM) hem telefonla hem yüz yüze ücretsiz olarak bağımlılığı tedavi etmeye çalışıyoruz" dedi.
EN İYİ KORUNMA YÖNTEMİ 'HİÇ BAŞLAMAMAK'
Bağımlılıklardan en iyi korunma yönteminin hiç başlamamak olduğunun altını çizen Feyzanur Koçyiğit, bağımlılıkların daha çok kimyasal olarak sigara, madde, tütün vs bilindiğini, kişiye zarar verdiğini bilmesine rağmen, kişinin kontrolünü kaybettiği durumlar olduğunu belirtti. Bağımlılıklarda en büyük güçlerinin hiç başlamamak olduğunun altını çizen Koçyiğit, “Yani en iyi korunma yöntemi hiç denememektir" dedi. Bağımlılığın bir süreç olduğunu dile getiren Koçyiğit, “Kimi bir dalla sigaraya başlar kimi 5 dalla başlar. Kişinin hangi evrede nasıl bir bağımlılık geliştireceğini bilemeyiz. Ama şunu biliyoruz ki, bazıları genetik olarak ya da çevresel faktörler sebebiyle bağımlılık geliştirmeye daha yatkındır. Herhangi bir sebeple bağımlılığa daha yatkın olabiliriz. Bu sebeple tekrar etmek istiyorum, bizim en büyük mottomuz hiç başlamamaktır" şeklinde konuştu.
'BİR KEREDEN BİR ŞEY OLMAZ' DEMEYİN
Bağımlılık döngüsünün 'Bir kereden bir şey olmaz' demeyle başladığını belirten Uzm. Kln. Psk. Koçyiğit, “Arkadaş ortamındayım, bir kere kullanayım ne olur ki diyerek o bir dal sigarayı kabul ettiğimizde devamı da geliyor. İkinci ve devamında artık reddedemiyoruz. Kullanmaya başladığımızda da bağımlı olmayacağımıza ve istesek bırakacağımıza inanıyoruz. Kendimize çok güveniyor, bağımlı olmayacağımıza inanıyoruz. Fakat bu bir beyin rahatsızlığı olduğu için üzerindeki kontrolümüzü kaybediyoruz. Fakat zaman geçtikçe bize artık iyi gelmediğini zarar verdiğini ama bırakmanın da çok zor olduğunu fark ediyoruz" dedi. Destek alarak bir şekilde sigarayı bıraktıklarını düşündüklerini fakat bu riskin hala devam ettiğini belirten Koçyiğit, “O bir kereden bir şey olmazı bir daha yaşamamak için hayat boyu dikkat etmek gerekiyor" şeklinde konuştu.
SAĞLIĞA EN ZARARLI VE BAĞIMLILIK YAPICI MADDE 'SİGARA'
Sigara hem içindeki maddeler hem de ateşle tepkimeye girdikten sonra ortaya çıkan kimyasallarla birlikte 4 binden fazla kimyasal madde barındırdığını belirten Koçyiğit, içinde bulunan nikotin sebebiyle bağımlı kıldığını söyledi. “Sigaranın içinde olan kimyasalları ham halde görsek eldivensiz tutmayız ya da hiç dokunmayız. Evde çocukların ulaşamayacağı yerlere koyarız" diyen Koçyiğit, “Sigara, katran, amonyak, aseton, kurşun, karbonmonoksit, naftalin, tiner, nikotin vb 4 binden fazla kimyasalı barındırıyor. Tek bir dal içinde bu kadar kimyasal madde varken biz çocukların yanında her ortamda sigarayı kullanabiliyoruz. Bu bizim için o kadar normal hale gelmiş ki arkasındaki gerçeği göremiyoruz" şeklinde konuştu.
8 MİLYON KİŞİ SİGARA KURBANI
Dünyada her yıl 8 milyon kişinin sigara sebebiyle öldüğünü belirten Koçyiğit, bu sayının gittikçe arttığını söyledi. İçinde yer alan maddelerin tüm organlara zarar verdiğinin altını çizen Feyzanur Koçyiğit, bu bağımlılıktan kurtulmak isteyen her vatandaşın Yeşilay'a başvurabileceğini belirtti.
